Fokkerijbesluit 2025: Wat verandert er concreet voor fokkers van honden en katten in Vlaanderen?

Waarom dit besluit cruciaal is
Het Vlaamse fokkerijbesluit 2025 treedt officieel in werking op 1 juli 2025 en brengt belangrijke veranderingen mee voor honden- en kattenfokkers in Vlaanderen. Dit besluit heeft tot doel om erfelijke aandoeningen bij rashonden en raskatten aanzienlijk terug te dringen en tegelijkertijd de genetische diversiteit te verbeteren. Elke fokker dient zich snel te conformeren aan deze nieuwe wetgeving, anders riskeert men zware sancties of het verbod op verkoop van dieren met een erkende stamboom.
In dit artikel ontdek je alles wat je moet weten om tijdig voorbereid te zijn op de nieuwe regelgeving.
Wat houdt het fokkerijbesluit 2025 precies in?
Vanaf juli 2025 verplicht de Vlaamse overheid dat rashonden en raskatten enkel nog via erkende fokprogramma's worden gefokt. Dit betekent concreet dat fokkers verplicht zijn om te voldoen aan specifieke voorwaarden opgesteld door erkende stamboekverenigingen, zoals DNA-testen en strikte regels omtrent inteelt.
Volgens het officiële besluit, goedgekeurd op 31 mei 2024, moeten fokkers actief bijdragen aan het verminderen van erfelijke ziektes en het behouden of verbeteren van de genetische diversiteit van rashonden en -katten (bron: Vlaanderen.be).
Belangrijkste veranderingen vanaf juli 2025
1) Exclusieve stamboom via erkende vereniging
Vanaf 1 juli 2025 worden stambomen alleen nog uitgereikt door verenigingen erkend door Dierenwelzijn Vlaanderen. De stamboom wordt niet enkel een bewijs van afstamming, maar ook een officieel kwaliteitslabel.
2) Verplichte DNA-testen
Elk ouderdier moet voortaan specifieke DNA-testen ondergaan om genetische ziekten te vermijden en om te bewijzen dat het om de juiste ouders gaat. De resultaten moeten leiden tot een positief fokadvies volgens het erkende fokprogramma. Wat inhoudt dat het dier gezond is of geen risicodragende drager is.
3) Nieuwe regels rond inteelt
Het fokkerijbesluit stelt duidelijke grenzen aan inteelt. De inteeltcoëfficiënt (COI) van nakomelingen mag maximaal 1% hoger liggen dan het gemiddelde COI van beide ouders (berekend over minstens drie generaties). Ook zijn paringen tussen directe familieleden strikt verboden.
4) Strikte registratieverplichtingen
Resultaten van DNA-testen en andere verplichte onderzoeken dienen geregistreerd te worden in de databanken van erkende stamboekverenigingen. Deze informatie is essentieel voor het verkrijgen van een erkende stamboom.
Overzicht verplichte DNA-testen per ras
Hieronder vind je enkele concrete voorbeelden van DNA-testen die verplicht zullen worden voor specifieke rassen:
| Ras | Verplichte DNA-testen |
|---|---|
| Duitse Herder |
Degeneratieve Myelopathie (DOG-DM2), Canine scott syndrome (DOG-CSS) |
| Labrador Retriever | Progressieve retina atrofie – progressive rod-cone degeneration (DOG-PRA-prcd), Exercise Induced Collapse (DOG-EIC), Centronucleaire myopathie(DOG-CNM), Stargardt disease (DOG-STGD), Erfelijke nasale parakeratosis (DOG-HNPK) |
| Maine Coon kat |
Hypertrofische cardiomyopathie 1 (CAT-HCM1), Pyruvaat kinase deficiëntie (CAT-PKDEF) |
Voordelen van het fokkerijbesluit 2025
Het fokkerijbesluit 2025 biedt tal van voordelen, zowel voor dieren als fokkers:
- Verbeterde gezondheid: Minder erfelijke aandoeningen en gezondere populaties.
- Meer transparantie en vertrouwen: Betere reputatie voor Vlaamse fokkers dankzij duidelijke standaarden.
- Mogelijke hogere waarde van dieren: Rashonden en raskatten met een gecertificeerde stamboom hebben doorgaans meer aantrekkingskracht op kopers, aangezien de stamboom fungeert als kwaliteitslabel en bewijs van herkomst.
Praktische tips voor snelle implementatie
- Neem snel contact op met een erkende stamboekvereniging.
- Plan de verplichte DNA-testen en ouderonderzoeken tijdig in.
- Overweeg om opleidingen of workshops te volgen die door stamboekverenigingen of dierenwelzijnsorganisaties worden aangeboden, zodat u goed vertrouwd raakt met de nieuwe regelgeving
Veelgestelde vragen
1. Moet ik deelnemen aan een erkend fokprogramma?
Ja, deelname is verplicht vanaf 1 juli 2025 om stambomen te verkrijgen.
2. Waar kan ik verplichte DNA-testen laten uitvoeren?
U kunt DNA-testen laten uitvoeren bij elke dierenarts of laboratorium waarvan de resultaten worden aanvaard door de erkende stamboekvereniging en geregistreerd in de centrale databank. Voorbeelden hiervan zijn gespecialiseerde laboratoria zoals Progenus.
3. Ben ik verplicht lid te worden van een stamboekvereniging?
Nee, deelname aan het programma is verplicht; lidmaatschap niet.
4. Welke gevolgen heeft niet-naleving?
Niet-naleving kan leiden tot boetes en verlies van het recht om rashonden of raskatten met een erkende stamboom te verkopen.
5. Kan ik dieren uit het buitenland inzetten?
Ja, mits ze voldoen aan alle DNA-testen en regels die gelden binnen het fokkerijbesluit 2025.
6. Hoe wordt de inteeltcoëfficiënt (COI) bepaald?
De COI wordt berekend over minimaal drie generaties van ouderdieren om zo verwantschap binnen het ras te beperken.
Conclusie: Begin vandaag nog
De implementatie van het fokkerijbesluit 2025 vereist duidelijke actie van elke fokker. Zorg dat je niet achterblijft en neem vandaag nog contact op met jouw erkende stamboekvereniging om direct aan de slag te gaan.
Wil je alle details nalezen of het officiële besluit raadplegen?
Betrouwbare, snelle, ISAG-gecertificeerde test – geleverd met handleiding en eenvoudige retour.
Bestel een analysekit